Niet toevallig Steengoed

Met de kinderen gaan we regelmatig naar de dierentuin. Het is mooi om die wonderbaarlijke dierenwereld van dichtbij te bewonderen. In sommige dierentuinen kan je een safaririt met de auto of safaribus maken, zodat je de (wilde) dieren van nog dichterbij kunt bekijken.

Tijdens de rondrit in de safaribus kregen we uitleg over het voedsel, de gedragingen en zelfs over de uitwerpselen van de dieren. Op een gegeven moment viel ons oog op een grote struisvogel die rond de safaribus stapte. Tot onze verbazing zagen we dat deze struisvogel steentjes aan het eten was. Mijn zoontje, die graag veel van dieren af weet, vroeg aan de gids waarom die struisvogel stenen aan het eten was. De uitleg volgde. Struisvogels eten inderdaad stenen. Omdat struisvogels geen tanden hebben slikken ze hun voedsel in één keer door. De stenen die de struisvogels eten zorgen er voor dat hun voedsel gemalen is wanneer dit de maag bereikt. Namelijk, door het heen en weer schudden van de maaginhoud bij het lopen wordt het voedsel kleiner gemaakt. Het voedsel in de maag wordt op die manier goed gemalen, waardoor een goede spijsvertering mogelijk is. Een struisvogel draagt ongeveer 1 kilo stenen in zijn maag.

Het heeft me beziggehouden. Hoe kan een niet bijster intelligent dier als een struisvogel nou weten dat het nodig is om steentjes te eten? Hoe weet dit zeer vergeetachtig dier welke hoeveelheid steentjes noodzakelijk is om zijn voedsel goed te malen? Hoe weet hij hoeveel lichaamsbeweging er nodig is om het voedsel goed gemalen te krijgen? Het is natuurlijk moeilijk, wellicht onmogelijk, om de struisvogel vanuit een menselijk perspectief te kunnen begrijpen. Mensen leren uit ervaring, door te doen of te kijken. Door het onderwijs van anderen en door logisch te redeneren. Echter, hoe leert een struisvogel? Een dier waarvan de hersenen even groot zijn als een walnoot. Hoe komt deze struisvogel aan de intelligentie om logische conclusies te trekken? Een eenvoudig antwoord hierop zou zijn: 'instinct'. Maar wat is instinct precies? Hoe kan dit instinct zo verfijnd zijn dat de struisvogel weet dat onsmakelijke steentjes gegeten moeten worden voor een goede spijsvertering?

Vragen die onbeantwoord blijven en de ondoorgrondelijkheid van het wezen van de natuur aangeven. Vragen die de nietigheid van het menselijk denken en de wetenschap blootleggen en wijzen op een grotere intelligentie. Vragen die wijzen op een zeer indrukwekkende schepping en een geweldige schepper. Want het is toch ondenkbaar dat deze struisvogel, met zijn imposante poten, grauwe snavel en zijn functionele spiermaag het product zou zijn van een heelal dat op toeval berust? Het is toch onmogelijk te denken dat de omgeving, waarvan hij deel uitmaakt en die zo'n nauwkeurig evenwicht kent, zich ook toevallig ontwikkeld zou hebben?

Met het observeren van de wonderen van de natuur zien wij de hand van een grote schepper. Een schepper die niet door ruimte of tijd wordt ingeperkt. Een schepper die het heelal heeft geschapen en de natuurwetten heeft ingesteld die het heelal regeren. Een schepper die zorgde voor een ingeschapen instinct bij de struisvogel. Niet toevallig een Steengoede schepping. Laten we allemaal zorgvuldig en respectvol met deze schepping omgaan.

Door Martin Mulder
Oktober 2012